He te le manušes nane nič, džanel te kerel bare veci, vakerel o bokseris Viliam Tankó. Čora kolibatar pes dochudľa maškar jekhbare bokseristi

Sar o superis na dodikhel andro jakha, hino stresimen, u me džanav hoj o mariben avrikhelav. O vast chučel avri u e rana zabešel, na gondoľinav pro oda so phenena o amala, vakerel pal psichologija andro ringos o Viliam Tankó.

Boxer Viliam Tankó. Foto – Jana Gombošová/ Romano fórum

Tento rozhovor vznikol v spolupráci s Denníkom N. Slovenskú verziu nájdete tu.

Pre Slovačiko hino dešupandžvardo majstros andro boksos, trival pro Europakere majstrovstva dochodľa brondzos, aľe phenel kaj buter pohara the o simira hine garude pro pados. „O dochudňipena vakeren so has imar čirla. Jon imar has, adaďives odo avka na dikhav,“ vakerel o bokseris Vilijam Tankó.

Sar čhavoro dživelas čepo la daha the phralenca andro phuro kher, so phurdelas e balvaj. „Sar imar andro kher nane aňi o aro pro marykľa, oda hin baro čhoripen,“ vakerel. Adaďives palo treningi the pale buťi sikľuvel, vašoda kaj pal peskeri kariera bo kamelas te kerel le čhavenca. Andro 2021 berš dochodľa avrikheľiben Roma Spirit andre kategórija Manušiben.

Andro vakeriben mek avriphenel pal:

  • sar pes la famiľijaha dochudle andal bida,
  • soske andro boksos buter džal pal psichika sar pale zor,
  • so kerel, te džanel kaj boksinel le feder superiha,
  • u soske chudľa pašo treningi te sikľol pre uči sikhaďi.

Kaj tumen avribariľan?

Čhavorengere berša sas lačhe. Na sas amen but, ale so amenge kampelas ta amen sas. O dad he e daj kerenas buťi, bariľam avri šukares, sas amen ľačho dživipen. Avka sikra dživas dži andre mire deš berš. Pokiader pes oda mosaľiľa, bo o dad chudľa te pijel.

O dad hino lačho the buťakero manuš, aľe chudľa pes andre na lačhi partija. Chudľa te pijel, avelas račate khere u imar džanahas kaj avela na lačhes. Savoro khere phagerelas. Ale ňikda amen na marlas. Ačhiľa pes, kaj pes o dad la daha rozgejle, me le mire trine ternenca phralenca odgeľam la daha.

Sar amen odgejľam o dad „amaro kher bikenďa.“ Avle paleste varesave špekulanti, save kamokeri kamenas te cinel amaro kher, o dad irinďa darovaco ľil. Dujto ďives odgejľa andre Angľija u našunďam pa leste jekh the jepaš berš.

Peršeste amen daranďiľam, olestar kaj pes ačhiľa oda najgoreder. E mama geľa te dikhel pro pados le dades na arakhľa. Has odoj duj cudza džene so phučenas so odoj kamas. Phenďam lenge kaj oda hin amaro kher. Jon phende kaj ada kher cinde. Pro agor o uradi la dake phende kaj o kher imar nane amaro.

So akor kerďan?

Šaj amandar ačhile bikherutne, te amnege na šigitinďalas o čhibalo. Prinďarelas amen, akor imar boksinavas the reprezentinavas amaro gav. He o džene andal gav amen rado dikhenas, na sas amen lenca ňisavo problemos. O goro čhibalo amenge diňa kher pašo šmeciskos, bo aver ňisavo na has.

O kher has igen rozmardo, nešči pes odoj ďivelas. Na has odoj paňi, e elelektrika, zachodos vaj sprcha. O oblaka has rozmarde,sar avri phuredelas e balvaj, šunahas oda he amen so samas andro kher. No kampľas amenge varekaj te bešel, vašoda oda iľam. Pokijader amenge andro kher prikerďam o paňi, e elektrika the amenge les čepo prikerďam.

Androda kher preďiďiľam maj duj berš, sas oda najphareder ideos andro miro džividen. Has mange dešupanč berš, sar jekhphureder čhavo, ačhiľa e famiľija pro miro šero.

E daj phirelas andre buťi, kerelas sar čašňička andre amari gaveskri karčma. Pal o dad na džanahas. Tosara ľigenavas le phralen andre sikhaďi u paľis džavas he me. Dživas pal o love so zaroderal e daj the so chudelas pre amende – chaľam but bokh.

Pro jekh hadžos sovahas savore trin phrala. Varekana na chaľam he jekh kurko. Sar tumen nane khere jaro u našťi tuenge peken choč marikľa, oda hin imar čoripen. Sar phenena le ciknenge čhavorenge, kaj našťi džan andre skľepa, bo tumen nane ňisave love?

La da has lačhi baratkiňa, so amenge šigitinlas le lovenca. Buterval sar amenge kempelas love diňa amenge pro interešiš. Olestar dživahas dži e daj na chudľľa andal buťi o love. U paľis hinke avka sar ehas. Te chudel pes avri olestar ehas igen phares.

Sar tumen olestar dochudľan?

Vigeľam olestar bo sar famiľija ľikerahas jekhetane. He te dživahas čores, e daj kamelas hoj lakeren čhaven te avel e maturita. Na kamelas hoj pale deš beršengro phiriben pre bazutňi sikhaďi paľis sar dešupanč beršeskere te keras imar buťi. Vakerelas kaj joj vareso zarodela u varesar ehas the avela. Igen lake vaš oda paľikerav.

Pašo boksos chudľom he me te phirel pre brigadi. Pale treningi phiravas andre buťi. Love so zarodľom, davas pale khere, džanavas hoj la dake the prhralenge love kampel.

Kana u soske chudľan te boksinel?

Boksos dochudľom te kerel sar mange has ochto berš. Andro gavutno rozhlasis  sas avriphendo kaj  ko Tomašikovo phuterde boksersko klubos. Dživahas andro centros paše sikhaďi, pre cicho uľica, has amen lačhe susedi u has odoj but čhave. Maj savore čhave samas andro jekh berš u igen amen jekhetane ľikerahas. Sar šunďam kaj pes phuterďa nevo klubos, chudľam odoj te phirel.

Perše treningostar pes mange o boksos igen zakamaďa. Čujinavas man odoj lačhes, has oda vareso aver. Sar mange thoďom eľšinos e vastuňi pro vasta sas man ča 25 kila u vastune mange sas dži paše locki. Sas man so te kerel sar len hazdavas upre kio šero.

Palo berš chudľam te zapasinel the akor eľšine vykhelďom. Paľis vykhelďom dujtovar, tritovar, štartovar u akavka oda geľa dureder.Sar čhave čujinahas hoj hin amen varej peskero than. O treningi sas amen sako ďives, sas odoj e discipľina, aľe rado odoj phirahas.

Sar amen na has o „lapi“, kerďam amenge. Iľam e lata, strekinďam pre late e pena u avka oda priľepinďam pro buťakere rukavici. Jekh amendar e lapa ľikerelas u dujto nadre late marelas. Amen furt vareso avri duminahas.

Paľis chudľan te treňinel bareha majstroha pre luma le Tomiha Kidoha Kovacsoha. Sar pes oda ačhiľa?

Akor pre ma dikhenas sar pro lačho the talentimen bokseris. Buter maribena avrikhelavas. O Tomi mange vakerelas hoj man avrikidľa he vašoda, bo na keravas phujes, sar amen dikhľam pro zapasi. Dikhelas pes leske oda.

Vakerďa mireha treneriha Ladislavoha Karacsonyha – akor has so has mek andro čechoslovakia reprezentantos the majstros pre luma andre pharo pharipen. Jov amen diňa lačhe bokseskere zakladi, avľom pre oda kaj pro maškarutnotemakri urovňa mek pro oda nane, bo treňinahas duvar andro kurko. Phenďa amenge: „Muršale sigaďom tumenge oda so šaj, buter imar na džanav.“ Vaš oda les igen ľikerav, bo na sako oda džanel te phenel kaj imar nane so bi nevo sikhavelas.

Dovakerde pes le Tomiha, amenge pes oda tiš dičholas u chudľam te phirel ke leste. Šaj phenav kaj ehas oda predal amende šokos.

Pro webos hin irimen, hoj palo prebešiben mušinďan andro jekh kurko te kerel deš treningi. Sar oda birinďan?

Domarďiben the maseskeri dukh sas igen bare, le neveha kluboha aviľa nevo treningos the cvičišagos. Sas oda pharo, aľe has amen androda pasija. Dživese treňinďam ajci so varekana telo jekh kurko, so nane jekh. Aľe sar hin manuš terneder, džanel buter te sikľol.

Andro berš 2011 le Tomiha amen kisitinahas andro Kazachstan pro lumakero avrikheľiben – miro peršo. Peršovar geľom eroplanoha, sas oda predalma igen but. Varekana gondoľinavas, hoj bi kamavas man te dochudel pre ajso turnajis, no sar imar odaj somas kamavas oda avritekhelel.

Avrikheľiben na dochudľom, aľe dureder kerahas buťi u sikhavas amen nevo. Andro dživipen hin he prekheľiben na andro športovo dživipen. Sar manuš avrikhelel športovo zapasos, radisaľol, aľe na kerel olestar maro čudos. Sar prekhel o zapasis, gondoľinel so šaj kerďa avrether, kaj kerďa doš u sar oda avka imar te na kerel. Avel pre oda, pre soste na avela paše avrikheľiben, u oda les ispidel dural.

Vakeren pal oda sar tumenge oda na džalas, no andro berš 2015 aviľa tumaro baro ďives. Pro europakere bavišagi andro Baku avrikhelďan bronzovo metaľa. Sar tu men čujinenas?

Mek sar geľom andre Baku, dživahas la fimiľijaha andro jekhsobakero kher, kamahas amen te precirdel andro trinosobakero kher. Džanahas hoj džas het vašoda amen na počinďam pro aver čhon o najmos. Andro nevo kher kampľa te počinel o depozitos, aľe e daj nasvaľilľa u na has ajci love. Šaj pes ačhiľa oda, kaj našči dživas odoj the aňi odoj.

Bikenďom akor miro motoris Škoda Octavia vašo 1200 euro, so akor molas he štarvar buter. Ajci amenge kampelas te počinel o depozitos. E daj rovelas, soske oda kerďom, he predalma oda has igen phares, no džanavas kaj avka mira famiľijake šegitinava. Sar amen imar geľam te bešel andro nevo kher, ačhiľom bio love he bio motoris – u chudľom man te kisitinel andre Baku. Na has man akor ňič,sar le manušes nane ňič kerel he oda so he našči.

Sar uščavas, lanďaravas man vaj o danda moravas, furt gondoľinavas pre miro drom andro Baku. Sar treňinav, sar odov džav, so savoro iman kerďom. Gondoľinavas pre oda soske oda kerav, u so kamav te dokerel oleha.

Palo drom autobusiha ke Galanta pro treningos genavas o motivačná irišaga, sas man buter sar 300. Pro treningi kamavas te avel najfeder u sar džavas khere hinke genavas. Khere mange pašľiľom the meditinavas. Predstavinavas mange, sar bi oda has pre meň te hordinel e metaľa, u sar bi dikhen pre ma o manuša. Jekvar sar pro oda gondoľinavas, avka radisaľiľom kaj rovavas.

Oda savoro andre Baku mange vigeľa. Sar imar terďuvavas pro podium, na čujinavas imar ajso radišagos. Na phenav hoj oda nahas šukar so čujinavas, aľe buter somas lošalo pro drom so man anďa ko avrikheľiben.

Avas kia tumaro drom ko boksos. Pre soste gondoľinen sar tumen chuden te marel?

Sako gondoľinel pre aver. Vareko pro oda, so leske phenena o amala, sar prekhelela. Avka peske ča avri kerel pharipen, savo les domarel. Le manušenge sar som me oda hin jekh, keras boksos predal peskero lačho šuňiben. Bizo kerav oda he predal mire fanušika, u tiš he vašoda kaj boksoha šaj šigitinav the inšpirinav le manušen. Nekbuter oda kerav predal ma.

Ostatna ďivesa predal mariben mange hin telo jakha miro športikano drom – so imar kerďom u sar man čujinavas. Kamav te gondoľinel ča pro pozitivna momenti.

Sar imar džav andro mariben, predstavinav mange so te kerel andro ringos. Kerav avka kaj o superis te kerel sar kamav te boksinel me. Vizo dikhav pro oda sar dičhol avri, sar pes čhalavel, nekbuter man sustreďinav pre oda so mange džal nekfeder. He oda nane furt jednako. Varekana mange feder džan sar marav, varekana sar man le teštoha buter čalavav vaj „khelav“. Manuš musaj te avel sustreďimen.

Boksinen andro mariben sar perel, vaj taktizinen?

Vareso sikhavav man, hin man oda zautomatizimen. – Niečo nacvičím, mám to zautomatizované. Hin man he taktika, no palo berša pes andro ringos marel imar sar perel. Vareso hin andre ma the avri treňimen. Phenel pes hoj hin feder te sikhavel pes jekh hmatos dešezeros buterval, sar dešezera hmati jekhvar – oda hin čačipen. Sar man vareso sikhavav, kerav oda automatizimen. O vast mange avri chučel u bešel.

But manuša peske gondoľinel, hoj andro ringos kampel ča zor, joj pes presikavel ča pro 30 percent. 70 percenta kerel e psichika, sar pes o manuš ľikerel predal, andro the palo mariben. But manušengeri psichika oda na viľikerel.

Dikhen, me imar avka na treňinav sar upruno športovcos, aľe sar džav andro ringos na dav te dikhel pre ma hoj som unavimen, vaj man hin goreder kondicia. He te man boksinav le superenca, saven hin dujfazova treningi, avri khelav lenca. But lendar gondoľinen so pes ačhola te na birinena. Ča oleha so pre oda jon gondoľinen, na birinen.

So keren la psichikaha, sar čujinen, hoj imar oda avka na džal?

Akor prepňinav, ačhol mandar maribnaskero so boksinel šero-na šero, te na dav mire superiske oda hijaba. Oda kerav sar mange na vidžal e technika u nane man but časos oda te kerel avreder. 90 percentos boksinav la technikaha, no sar hino o superis šikovneder, kamav oda te kerel inakšeder.

O boksera peske paše važišagos vaj predal mariben dikhen andro jakha, kaj pes te viprovokinen u avridaraven le superis. Funginel oda he ke tumende?

Igen. Sar amen pašo važišagos vaj andro ringos terďuvas mujenca ke peste, avav ko superis u dikhav sar tebi prekal leste. Nane adro da arogancija vaj baripen, ča kamav te čujinel leskeri energija. Andro oda momentos mange phenav, kaj o mariben avrikhelava.

Čujinav oda avka, sar o superis visarel avri o muj, vaj na dodikhel pre ma. Na čirla ehas he ajse so pes paš ma na džanle te nadichinel, bo sas avka avri stresimen. Phenav tumenge mek jekh čoraľipen savo chasňinav. Sar dikhav sar tebi prekal miro superis, kamav kaj te pačal, hoj som frišneder, feder u kaj me oda avrikhelava. Avka leske bičhavav o signalos.

So kamen te dochudel andro boksos?

Akana man užarel kvaľifikacija pre oľimpijada. Hin mange maj 28 berš, šaj phenav hoj hin oda ostatno šanca, te dochudel pes odoj. Ostatno oľimpijada andro Tokijo menge denašľa vaš jekh than. Mira vahatar gejle dureder ochto bokseri, me man dochudľom sar eňato. Prekhelďom le Rusoha, sa paľis andro Tokio avrikhelďa somnakaj.

Bizo kavľifikacija pre oľimpijada, bi kamavas te džal andro profesionalno ringos.Dži tranda berš bi kamavas te marel pes vaš europsko, sar avri džala the vaš lumakero tituľis. Oda hin mire nekbaredere dochudňipena  – te ačhol lumakero majstros andro profesijonalno boksos.

Ľikeren sikhľipen te boksinel andre romane colori, palo mariben tumenge phanden o romano flagos. So predal tumende hin Romipen?

Sar aver, he me som barikano ko som, no na kerav oda baripnastar. Hebaj oda kerav vašoda kaj he me man arakhľom le rasizmoha, na čujinavas oda igen sar aver manuša.

Na lačho hin adro da, sar o manuša dikhen pro Roma. Manušeske maj perel pre goďi „romaňi problematika“, čudaľinav man bo mange gondoľinav kaj amen o Roma na sam pro Slovensko vaj pre Luma ajso baro problemos. Sar amen obdikhas dikhaha, kaj amen hin romane doktora, pravňika the aver študimen džene, so hine predal amaro jekhetaňiben kample.

Zijand, o stereotipi hin adre amende but zaphandle. Gondoľinav hoj o manušan, save pes kio oda pale visaren nane len maj ňisave informacii. Na interesinen pes palo da, hin lokes te phenel, kaj  le Romen hin savoro hijaba, hoj len hin but čhave bo hin oda pre da lende avka feder. Te bi prindžarenas o socialno sistemos, avle bi pre oda kaj but čhave nane but love- andro zakonos hid oda avri kerdo.

Dičhol pes mange oda kaj o media dikhen leRomen poľikes avreder. Sikhaven buter pozitivna vzori, sar akana o seriaľis Iveta. Me kamav te sikhavel ternenge manušenge, hoj pes te na omuken u kaj na šunen avren. Sar man prinďarena, dikhena kaj somas u kaj som akana. Na kamav oleha te phenel kaj me som imar dur, aľe hin man  avri thodo gaveskero dživipen, so hin lačhes. O športos the sikľuviben sas predal ma sar feder te dživel.

Choč san prinďardo bokseris, chudľan pre nitriansko uneverzita te študinel o socialne službi. Šaj phenen soske?

Me som manuš, so peske del neve cieľi. Avrikheľibena vakeren pal oda so sas. Imar hine pal mande, no imar miri voďi avka na pherďaren. Buteder pohara the simira, so avri khelďom hine pre povala.

O sikľuviben sas predal ma buterberšekero cieľos, ča man na džanavas kio oda te dochudel. Peršo sas furt o boksos. Mušinďom te ľikerel la famiľija, ča paľis šaj dikhavas pre peste. Aviľa oda ideos, kana man chudľom te phirel pre uči sikhaďi. U soske?

Andro miro dživipen dochudľom šanca, savi chasňarďom, aĺe o manuša save na dochuden ajsi šanca pes thanestar na čhalaven. Talam pale študium lenge džanava profesionalnes te šigitinel. Na ča avka, kaj man lenge sikhavava sar bachtalo romano bokseris.

Šaj phenen kaj kamen pale boksersko kariera te kerel le ternenca?

Na ča pale boxersko karijera, le terne čhavenca kerav imar akana. Ale avela oda zoraleder. Džanav hoj avela ideos, kana man buter veňinava terne čhavenge, bo hine amaro tajsaskero koter. Sar hine mek cikne, kampellenge te vakerel so hin lačho the sikhavel lačhe aver droma.

O manuša andre kolonii hine segregimen, ča vašoda, kaj bešen andre aver podmienki. Dživen andro generačno čoripen, u talam pes ňikda na dochudena dureder sar pale okresno foros. Buter agorinen ča 10 berš a paľis džan andre buťi. Aven paľis pro oda kaj našči dochuden buťi u avka mušinen te kerel pro kales. Chuden pes pro drom, pal savo džana he lengre čhave.

Sar le čhavores avela khere podmienki pro oda kaj te phirel riadnones adre sikhaďi – avela les lačhi higniena, desiato, tato, udut the paňi- leskri štartovaco avela avrether.

Šaj tumen sar bares bokseris avri džidžarel o boksos?

Na, mušinav te avel obratno the džanlo. But manuša peske šaj phenen, hoj man šaj buter propaginďom, te kerel e reklami, buter te phirel andre medií the palo sponzora. Na som ajso manuš, so avela u mangela te šegitinel le lovenca. Sar man hin mek saste vasta the pindre, zarodava mange pro oda so mange kampela.

Sas he oda kaj somas štatno buťakere, ale chudavas ča minimalno mzda. Paše boksos mange džanavas te zarodel – paše maribena vaj pro brigadi. Kavka varesar oda furt do kerďom.

Musaj mange te avel pre oda, hoj oda nane but. Avľom na sik pre oda kaj o boxos man na džidžarla, ondro da kerďom na lačhipen. No nane mange pharo, bo he oda man sikhaďa vareso. Talam džanava imar te del goďi le ternen, sar lenca kerava.

He akana kerav buťi u paše mange sikra pro aver berš do kerava peskro sikhaviben. Zijand o štatos na del podpora pro športos. Hin oda phares, bo o športos le čhaven bararel. Le športoha pes o čhave buter čhalaven, čujinen kaj hin len varekaj than, dochuden džanipen so šaj keren the disciplina. He predal kada savoro o športos nane le štatostar podporimen.

Viliam Tankó (27) Uľiľa pes andro Tomašikovo, ochto beršendar boksinel. Slovensko reprezentinelas pro buter maškarutne nacionalna turnaja. Andro berš 2012 pro Europaňika maribnaskere bašavibena avrikhelďa brondzovo metaľa. Palo duj berš vykhelďa brondzos andre kategoria dži 22 berš pro europakere maribnaskere bašavňipena. Pašo boksos kerel buťi the študinel sosialno buťi the poradenstvo pre Univerzita Konštantína filozofa ke Nitra. Andro 2021 berš dochodľa  avrikheľiben Roma Spirit andre kategórija Manušiben.

Našli ste v článku chybu? Napíšte nám na [email protected].

Najčítanejšie

  1. Učiteľka z Luníka IX: Stalo sa mi, že žiačky s chrípkou ušli z domu do školy, lebo im chýbalo vyučovanie

    Lucia Matejová
    Učiteľka z Luníka IX: Stalo sa mi, že žiačky s chrípkou ušli z domu do školy, lebo im chýbalo vyučovanie
  2. Pedagogická asistentka z Jarovníc: Nemám rada, keď ma niekto chváli len preto, že som Rómka

    Lucia Matejová
    Pedagogická asistentka z Jarovníc: Nemám rada, keď ma niekto chváli len preto, že som Rómka
  3. Ako dieťa počúvala, že je málo „rómska“ a nemá na jazyky. Potom sa zo španielskeho gymnázia dostala na školu v USA

    Lucia Matejová
    Ako dieťa počúvala, že je málo „rómska“ a nemá na jazyky. Potom sa zo španielskeho gymnázia dostala na školu v USA
  4. Vyrastal v generačnej chudobe: Myslel som si, že to tak má byť a nádej mi svitla, až keď som odišiel z domu

    Marián Smatana
    Vyrastal v generačnej chudobe: Myslel som si, že to tak má byť a nádej mi svitla, až keď som odišiel z domu
  5. Rómovia majú krásny zvyk, počas Vianoc si navzájom odpúšťajú, hovorí etnologička Jana Belišová

    Klaudia Goroľová
    Rómovia majú krásny zvyk, počas Vianoc si navzájom odpúšťajú, hovorí etnologička Jana Belišová